Populasyonlar ve Ekosistem

Ekoloji ile ilgili kavramlar:
EKOLOJİ:Canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır.
TÜR:Aynı kökenden gelen,çiftleştiklerinde verimli döller verebilen canlılara tür denir.
POPULASYON:Belli sınırlar içinde yaşayan,aynı tür canlıların oluşturduğu topluluğa denir.
KOMÜNİTE:Belirli bir bölgede,farklı populasyonların bir araya gelerek oluşturdukları,uyumlu birlikteliklerdir.
EKOSİSTEM:Canlılar,cansız çevreleriyle birlikte ekosistemi oluşturur.
BİYOSFER:Yeryüzündeki canlıların yaşama koşullarına uygunluk gösteren her yer biyosferi tanımlar.Okyanusun derinliklerinden 10bin metre yüksekliğe kadar olan alan biyosfer katmanıdır.
HABİTAT:Canlıların yaşamına uygunluk gösteren alanlardır.Canlının yaşadığı adrestir.Örn:Ankara keçisi,Ankara'da yaşar.
NİŞ:Canlıların yaptığı iştir.Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için yaptıkları tüm faaliyetlerdir.
BİYOTOP:Canlıların yaşamlarına uygun çevre koşullarına sahip bölgelerdir.
FLORA:Bitkilerin yaşamlarını sürdürebildiği alanlardır.
FAUNA:Hayvanların yaşamlarını sürdürebildiği alanlardır.
BASKIN TÜR:Bir yaşama birliğinde yer alan en belirgin türdür.
SÜKSESYON:Çevresel faktörlerin etkisiyle,baskın türün yerini başka bir baskın türün almasıdır.
EKOTON:İki yaşama birliğinin kesişme bölgesidir.Bu bölgede canlıların çeşitliliği çok fazladır.
MİKROKLİMA:Bazı bölgelerde sıcaklık,ışık,yağış gibi faktörlerin etkisiyle farklı iklim özelliklerin ortaya çıkmasıdır.
POPULASYON:Belli sınırlar içinde yaşayan,aynı tür canlıların oluşturduğu topluluktur.Örn:
-Bir göldeki alabalıklar
-Ormandaki çam ağaçları
-Mağaradaki yarasalar

Malthus Hipotezi:Populasyonların düzenlenmesinde dış faktörlerin etkili olduğunu savunur.Bu dış faktörler:
-Besin kıtlığı
-Doğal afetler
-Bireyler arasında oluşacak savaşlar
-Göçler
-Çevre faktörleri

Wayn Edward Hipotezi:Bu hipotez ise populasyonların düzenlenmesinde iç faktörlerin etkili olduğunu savunuyor.Bu iç faktörler:
-Doğum kontrolü
-Sosyal davranışlar
-İç güdüye dayalı davranışlar

POPULASYONLARIN ÖZELLİKLERİ
Populasyonun Yoğunluğu:Birim alanda yer alan birey sayısı populasyonun yoğunluğunu belirler.
Taşıma Kapasitesi:Bir populasyonun birey sayısının maksimuma ulaşmasıdır.
Populasyonun Büyüklüğü:Populasyondaki birey sayısını ifade eder.
Doğum Oranı > Ölüm Oranı ve İçe Göçler > Dışa Göçler ise populasyonbüyümektedir.
Doğum Oranı=Ölüm Oranı ve İçe Göçler=Dışa Göçler ise populasyon dengededir.
Doğum Oranı < Ölüm Oranı ve İçe Göçler < Dışa Göçler ise populasyon küçülmektedir.

POPULASYONLARIN GELİŞİM EĞRİSİ:
Birey sayısı a b c d e Zaman Populasyonların gelişim eğrisi beş evreden oluşmaktadır:
a- Kuruluş evresi
b-Pozitif artış evresi:-çevre direnci minimum-doğum>ölüm-içe göç>dışa göç-genç birey>yaşlı birey
c-Negatif artış evresi-çevre direnci maksimum
d-Denge evresi-doğum=ölüm-içe göç=dışa göç-genç birey sayısı=yaşlı birey sayısı
e-Gerileme evresi-Bu evrede birey sayısındaki azalma ölümün,hastalıkların,besin kıtlığının,çevre direncinin,dışa göçlerin artmasından kaynaklanır.
AV-AVCI İLİŞKİSİ
Birey SayısıAvAvcıZamanPopulasyonların zamanla sayıca artma ve azalma durumlarına dalgalanma denir.Av avcı ilişkisinde,avcı sayısı azaldıkça av sayısı artmaktadır.Av sayısında meydana gelen artış zamanla avcı sayısının artmasına neden olur.

Suda Yürüyen Kertenkele

Suda yürüyen kertenkele saniyede 20 adım atarak suyun üstünde çılgınca koşar. Ayakları suya değdiği anda, her bir parmak iyice kasılarak ayağın yüzey alanının artmasını ve suyu kolayca itmesini sağlar. Böylelikle ayaklar, vücudun ağırlığını rahatlıkla dengelerler. Kertenkelenin ayakları suyu ittiğinde , bir hava baloncuğu oluşturarak fazladan destek sağlar ve diğer ayağın dönüşünü tamamlayıp suya değmesi için zaman kazandırır. Ağırlık ikinci ayağa aktarılırkenkertenkele, baloncuk yok olmadan önce birinci ayağını sudan çeker. Hava baloncuğu çok önemlidir, çünkü ayağı doğrudan suya değecek olsa, kertenkele suya düşebilir. Ayrıca kertenkelenin hareketi insanla kıyaslandığında, insanın bu hareketi gerçekleştirebilmesi için saniyede 30 m. koşması ve azami kas esnemesinin 15 katı bir esneme yapması gerekir ki, bu olanaksızdır. Scientific American, Eylül 1997, s.68kaynak:popüler bilgi